Irlandia od ponad dekady może nam się kojarzyć z migracjami zarobkowymi Polaków, dostatkiem, wysokim poziomem życia. Jako stosunkowo bogaty kraj (jedna z najwyższych PKB w UE), nazywana od lat 90. tygrysem Europy, wydaje się państwem, w którym osoby z niskimi umiejętnościami społecznymi powinny stanowić co najwyżej niewielki procent. I chociaż niestety nie jest to do końca prawda, to od przeszło 20 lat wsparcie dorosłych w zakresie umiejętności podstawowych stanowi jeden z edukacyjnych priorytetów rządu.
Według International Adult Literacy Survey (OECD) w 1997 r. u 25% ludności irlandzkiej, czyli u ponad pół miliona ludzi, umiejętności z zakresu czytania i pisania były na poziomie najniższym z możliwych, co oznacza, że ludzie ci nie byli w stanie samodzielnie uzyskać potrzebnych im informacji, przyswajali tylko krótkie wiadomości, nie radzili sobie z wypełnianiem różnorodnych formularzy, a także mało czytali i mieli trudności ze zrozumieniem poezji. U kolejnych 30% osób umiejętności te były poniżej średniej. Nawet obecnie odsetek kończących szkołę podstawową jest bardzo duży, lecz nadal co roku ok. kilkuset dzieci nie rozpoczyna poziomu Senior Cycle.
Od lat w Irlandii działają liczne organizacje pozarządowe i rządowe, których celem jest wspieranie osób z niskimi umiejętnościami podstawowymi. Jedną z takich instytucji jest NALA (National Adult Literacy Agency), która jest organizacją non profit świadczącą usługi w zakresie nauczania podstawowego dla dorosłych. Powstała w 1980 r. i była odpowiedzią na rosnącą liczbę ludzi z problemami z pisaniem, czytaniem i liczeniem. NALA prowadzi zarówno zajęcia z języka angielskiego dla Irlandczyków, jak i zajęcia językowe dla dorosłych obcokrajowców pragnących podwyższyć poziom znajomości angielskiego. Działalność tej organizacji jest finansowana ze środków Ministerstwa Edukacji i Umiejętności, jak również ze środków prywatnych darczyńców. Wielu nauczycieli pracuje na zasadach wolontariatu – jako członkowie stowarzyszenia.
Pod koniec lat 90. wsparcie edukacyjne dorosłych z niskimi umiejętnościami podstawowymi stało się jednym z priorytetów rządu. Zapoczątkowano wiele kampanii społecznych oraz organizowano kursy z zakresu edukacji początkowej dorosłych.
W 1997 r. NALA z AONTAS (Irish National Association of Adult Education) połączyły siły i przeprowadziły kampanię „Uczenie się przez całe życie”. Miała ona pomóc w zdobyciu większego wsparcia, szczególnie finansowego, na rzecz rozwoju edukacji dorosłych. Już w 2004 r. w programach Adult Literacy (edukacji początkowej dorosłych) uczestniczyło ponad 28 650 osób.
Aby dotrzeć do wielu słuchaczy, a także do tych ludzi, którzy odczuwali obawy przed wyjawieniem braku umiejętności czytania i pisania, NALA przy współpracy z RTÉ Television zapoczątkowała cykl kursów telewizyjnych. W sumie wyemitowano już kilka serii dotyczących edukacji początkowej. Inicjatywa ta powstała w 2000 r. Każda seria składała się z 12 programów telewizyjnych. W każdym odcinku występował absolwent kursów z zakresu edukacji początkowej. Opowiadał, jak na jego życie wpłynęła umiejętność czytania i pisania. Podczas emisji ostatnich serii dostępna była również strona internetowa, na której można było na bieżąco wykonywać ćwiczenia. Dostępne też były CD-ROM-y (EqualSkills) dla osób niemających dostępu do internetu. W roku 2004 widownia liczyła ponad 293 000 osób, przy czym przed telewizorami zasiadało w czasie emisji od 5% do 19% społeczeństwa. Programy były nadawane w bardzo dobrym czasie antenowym, w niedzielę po południu, a następnie audycja była powtarzana jeszcze w trakcie tygodnia. Co kilka lat zmieniała się formuła programu, ale cel pozostawał ten sam: wspieranie ludzi z niskimi umiejętnościami.
Serdecznie zapraszam do lektury materiałów ze stron:
NALA – https://www.nala.ie
AONTAS – https://www.aontas.com
bazy wieczorowych i weekendowych kursów – https://www.nightcourses.com
autor: Monika Gromadzka
5 KWIETNIA 2019