Głównym celem projektu „Szansa – nowe możliwości dla dorosłych” jest wypracowanie i przetestowanie do 31 grudnia 2021 r. min. dziesięciu innowacyjnych rozwiązań (modeli) zakładających wsparcie dla min. tysiąca osób dorosłych o niskich umiejętnościach podstawowych. Umiejętności te w projekcie „Szansa” rozumiane są szerzej niż tylko czytanie i rozumienie tekstu, liczenie i rozumowanie matematyczne oraz umiejętność korzystania z ICT. Obejmują również inne umiejętności niezbędne każdemu człowiekowi w życiu, takie jak np. komunikacja interpersonalna, dostosowanie do zmian, praca w zespole, wyznaczanie realistycznych celów życiowych, radzenie sobie w sytuacji konfliktu i rozwiązywanie konfliktów, podejmowanie decyzji, wykazywanie się inicjatywą. Rozwój tych umiejętności jest konieczny do efektywnego funkcjonowania jednostki we współczesnym społeczeństwie i nowoczesnej gospodarce. Zgodnie z Zaleceniem Rady UE z 19.12.2016 r. projekt „Szansa” zakłada realizację trójstopniowego wsparcia edukacyjnego dla osób z niskimi umiejętnościami podstawowymi poprzez: 1) zbadanie/rozpoznanie jakie dana osoba posiada umiejętności i jakie powinna nabyć, by poprawić jakość swego życia, 2) przygotowanie i przeprowadzenie – dopasowanych ściśle do potrzeb danej osoby – działań edukacyjnych w celu rozwinięcia tych umiejętności, których najbardziej dana osoba potrzebuje oraz 3) przeprowadzenie walidacji i potwierdzenie nabytych umiejętności.
W zakończonej pierwszej fazie projektu powołano Grupę Sterującą, w skład której weszło dziewięciu członków, po jednym przedstawicielu: Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, Instytutu Badań Edukacyjnych, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Cyfryzacji, Akademickiego Towarzystwa Andragogicznego, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie oraz Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Dyrektorów CKU.
We współpracy z dwunastoma ekspertami – wyłonionymi w ramach postępowania przetargowego – opracowano „Raport z mappingu sytuacji osób dorosłych o niskich umiejętnościach podstawowych w Polsce”. Przedstawiono w nim funkcjonujące obecnie rozwiązania dotyczące podnoszenia umiejętności podstawowych u osób dorosłych, dla potencjalnych dwunastu grup docelowych projektu wraz z ich charakterystyką, oraz określono sposoby diagnozowania potrzeb tych osób.
Na podstawie opracowanych przez FRSE siedmiu wariantów scenariuszy indywidualnych wywiadów pogłębionych, dostosowanych do poszczególnych typów instytucji działających na rzecz osób o niskich umiejętnościach podstawowych, badacze z FRSE oraz trzech wykonawców zewnętrznych – wybranych w procedurze zapytania ofertowego – przeprowadzili terenowe badania jakościowe w pięćdziesięciu instytucjach działających na terenie województwa: mazowieckiego, łódzkiego, śląskiego, małopolskiego, wielkopolskiego, dolnośląskiego, pomorskiego i warmińsko-mazurskiego. Wywiady zostały również nagrane, spisane (transkrypcja wywiadu) oraz zakodowane w programie do analizy danych jakościowych – Atlas.ti. Na podstawie zebranego materiału opracowano raport podsumowujący badanie.
Równolegle do tych prac, partnerzy projektu z IBE na podstawie dostępnych raportów, wyników badań, strategii, rekomendacji i innych materiałów dotyczących osób dorosłych o niskim poziomie umiejętności podstawowych, opracowali „Raport z analizy desk research w projekcie Szansa – nowe możliwości dla dorosłych”.
W wyniku wyżej opisanych działań zaakceptowano ostatecznie osiem grup docelowych projektu, ustalono przyjętą w projekcie definicję osób dorosłych o niskich umiejętnościach podstawowych oraz opracowano założenia do warunków naboru grantobiorców.
W IBE zakończono prace nad warunkami i wskaźnikami walidacji efektów uczenia się, a także – przy współudziale wykonawcy – opracowano dziesięć zestawów efektów uczenia się wraz z kryteriami weryfikacji oraz wymaganiami dotyczącymi walidacji i podmiotów ją przeprowadzających. Opracowano również wskazówki dotyczące diagnozowania umiejętności i potrzeb osób dorosłych z niskimi umiejętnościami podstawowymi.
Przedstawiciele ekspertów oraz zespołu projektowego wzięli udział w krajowych oraz zagranicznych wizytach studyjnych (Portugalia, Niemcy, Irlandia), których celem były spotkania z pracownikami instytucji działających na rzecz osób dorosłych z niskimi umiejętnościami podstawowymi, obserwacja podejmowanych tam działań, wymiana doświadczeń i dobrych praktyk. Z każdej wizyty zostały opracowane raporty.
Zespół projektowy oraz eksperci uczestniczyli również w konferencjach, seminariach i warsztatach dot. umiejętności podstawowych, walidacji efektów uczenia się i uczenia się przez całe życie, m.in. w konferencji „Policy learning forum on upskilling pathways: a vision for the future”, w Biennale walidacji „Making policy work – Validation of Prior Learning for education and the labour market”, czy w konferencji „Making it happen – from policy to implementation”.
Wiedza nabyta w trakcie ww. wydarzeń – krajowych i międzynarodowych – zostanie wykorzystana w pracy na rzecz projektu oraz posłuży do wspierania grantobiorców w drugiej fazie projektu.
Zespół projektowy FRSE przygotował ulotkę informacyjną o projekcie, a także utworzył i prowadzi stronę internetową projektu.
opr. Agnieszka Guzowska