Większość z nas chciałaby się uczyć nie wiedząc o tym, że się uczy. Wynika to z negatywnych doświadczeń związanych z nauką kojarzącą się
z „wkuwaniem”, a nie radosnym procesem zdobywania ciekawej wiedzy i przydatnych umiejętności. Od dziecka wolimy się bawić niż uczyć. Dlatego bardzo chętnie korzystamy z różnych form rozrywki, nie wiedząc, że w ten sposób również się uczymy. Poniżej przedstawiam kilka popularnych form rozrywek, dzięki którym można przekazywać treści edukacyjne również w zakresie umiejętności podstawowych.
Gry
Wykorzystywanie mechanizmu gier, w które tak lubią grać nie tylko dzieci i nastolatki, ale również dorośli (zwłaszcza mężczyźni) jest coraz popularniejsze i wykorzystywane w szkoleniach oferowanych przez firmy w różnych tematach. Dotyczy to zarówno gier w świecie wirtualnym
i rzeczywistym. Tzw. serious game służą zdobywaniu, rozwijaniu i utrwalaniu przez graczy konkretnych umiejętności oraz rozwiązywaniu problemów. Jedną z form gry są symulatory, pozwalające bądź to przećwiczyć pewne sytuacje „na sucho”, bądź to zdobywać, utrwalać i/lub rozwijać jakieś umiejętności (symulatory lotu, zarządzanie sytuacjami kryzysowymi itp.), w tym szybkie reagowanie na zmianę, panowanie nad stresem i rozwiązywanie problemów. Są również gry on-line oparte na zdobywaniu punktów, włączające do udziału całe rodziny czy nawet społeczności. Przykładem jest RecycleBank, w którym uczestnicy za zbieranie i segregowanie śmieci otrzymują punkty, które mogą wymieniać na zniżki w lokalnych sklepach (https://www.recyclebank.com/).
Aplikacje do kształtowania dobrych nawyków
Pozostając w świecie wirtualnym należy wspomnieć o aplikacjach, które pomagają nabywać lub utrwalać nawyki takie jak: lepsza koncentracja, unikanie rozpraszaczy, produktywność (np. lista rzeczy do zrobienia każdego dnia), narzędzia do rozwijania nawyku codziennego pisania i czytania (np. teksty, które czyta się przez 15 minut codziennie), uczenia się czegoś nowego (np. w wybranej dziedzinie lub losowo wybieranych dziedzinach), uczenia się nowych słów w języku ojczystym lub w wybranym języku obcym, związane ze zdrowym trybem życia np. dotyczącym diety, przypominające o codziennym ruchu przez 30 min lub zachęcające do utrzymywania aktywności np. do biegania.
Niektóre aplikacje wykorzystują mechanizm grywalizacji, aby ich użytkownicy nie tracili motywacji w wyrabianiu sobie dobrych nawyków. Jedną
z nich jest Habitica, która wykorzystuje scenariusze gier RPG (Role Playing Games). W aplikacji najpierw tworzy się własną listę zadań oraz własnego awatara np. wojownika, krasnoluda lub księżniczkę. W utrzymaniu zdrowego trybu życia lub chudnięciu może wesprzeć uczestnika wierzchowiec, powiększający się arsenał broni oraz inni uczestnicy, którzy pomagają zwłaszcza, gdy użytkownik walczy z potworami. Do wykonywania zadań motywują nagrody takie jak złoto, ale jeśli nie realizuje się swego celu np. jeśli choć raz użytkownik nie pójdzie na siłownię, traci życie. Korzystanie z takiej aplikacji jest wciągające i staje się nawykiem.
Filmy instruktażowe (lifehack)
W ostatnich latach bardzo popularne stały się filmiki instruktażowe oglądane na youtubie lub innych popularnych portalach, gdzie można zamieszczać filmiki. Filmy dotyczą bardzo różnych tematów od nauki robienie makijażu (bardzo popularne wśród młodych dziewczyn) do budowy domu (popularne wśród mężczyzn). Ale są też tzw. filmy przedstawiające „lifehacki”, czyli sposoby ułatwiające wykonywanie codziennych czynności jak np. zamykanie rozerwanej torebki plastikowej, wbijanie gwoździa, sadzenie kwiatków, składania upranych koszulek czy cokolwiek innego. Charakterystyczne dla tych filmów jest to, że są bardzo krótkie (do 5 minut) i bardzo praktyczne. Zwykle dotyczą jednego tematu, jednej czynności. Tę formę informowania o swoich produktach i usługach wykorzystuje coraz więcej firm, które chcą aby ich klienci wiedzieli jak używać ich produktów (np. klejów do przyklejania płytek, produktów do makijażu), ale też coraz więcej urzędów – pokazuje jak wypełniać formularze np. w ZUS czy bankach.
Wszystkie powyższe przykłady są elementami edukacji nieformalnej, którą warto wykorzystywać w działaniach edukacyjnych, ponieważ większość z dorosłych korzysta z tej formy edukacji.
autor: Agnieszka Skowrońska
27 MARCA 2019